7 kroków do oszczędności energii w dużej firmie
Właściwie wdrożone działania ograniczające zużycie energii w firmie mogą wpłynąć nie tylko na wysokość faktur za prąd, ale również na wydajność pracowników czy środowisko naturalne. Czy istnieją metody na oszczędzanie energii w dużych firmach? Na te i inne pytania odpowiadamy w naszym artykule z cyklu „Nie trać energii w biznesie”.
Jak wynika z danych Polskiego Instytutu Ekonomicznego, 40 proc. rodzimych przedsiębiorstw już wdrożyło rozwiązania ograniczające koszty energii, a kolejne 18 proc. ma takie działania w planach. To dużo i mało zarazem, ponieważ według szacunków zużycie energii elektrycznej może mieć nawet 40 proc. ogólnego udziału w kosztach prowadzenia przedsiębiorstwa.
Wbrew powszechnej opinii, oszczędności w firmie nie muszą być tożsame z kompromisami. Twoje przedsiębiorstwo wciąż może się rozwijać, a pracownicy być wydajni i zadowoleni bez konieczności ponoszenia ogromnych inwestycji w infrastrukturę firmy. Przyjrzyjmy się zatem krok po kroku, jak uczynić firmę możliwie najbardziej odporną na wzrosty cen energii.
Krok 1: Szukasz sposobu na oszczędności w firmie? Wybierz odpowiedniego sprzedawcę prądu i firmową taryfę energii
Niebagatelne znaczenie dla działań ograniczających zużycie energii w firmie może mieć zmiana sprzedawcy prądu i dostosowanie taryfy do specyfiki funkcjonowania firmy. Przedsiębiorstwa mają do wyboru opcje jednostrefowe oraz warianty dzielące dobę na dwie, trzy lub nawet cztery strefy czasowe, oferujące niższe stawki „poza szczytem”. Skorzystać na tej różnorodności mogą na przykład przedsiębiorstwa produkcyjne, które część najbardziej energochłonnych procesów mogą przenieść na godziny nocne, charakteryzujące się mniejszymi stawkami za energię.
W przypadku klientów biznesowych, czyli odbiorców należących do grup taryfowych A, B oraz C, możemy mówić nawet o 30-procentowych oszczędnościach w skali rocznej.
Krok 2: Niezawodna metoda oszczędzania energii – zoptymalizuj oświetlenie w firmie
Wymiana tradycyjnych żarówek na energooszczędne świetlówki czy oświetlenie typu LED niesie ze sobą przynajmniej kilka korzyści. Poza zużyciem energii niższym o około 80 procent za rozwiązaniami LED przemawia także nieporównywalnie dłuższy cykl ich życia: żywotność LED-ów wynosi nawet 100 tys. godzin, co pozostawia daleko w tyle tradycyjne źródła światła, dające za wygraną zwykle po 1000-2000 godzin.
- Czujniki ruchu i odpowiednie rozmieszczenie oświetlenia jako sposób na oszczędzanie w firmie
W przypadku większych biur warto pomyśleć o odpowiednim rozmieszczeniu źródeł oświetlenia i możliwości stworzenia sekcji odpowiadających faktycznemu wykorzystaniu biura. Czy jest bowiem sens oświetlania całego piętra, gdy w danym momencie pracuje na nim tylko pięć osób w jednym dziale? Dobrym pomysłem są również czujniki ruchu włączające oświetlenie w momencie, gdy ktoś realnie korzysta z danej przestrzeni, takiej jak klatka schodowa, łazienka czy korytarz.
- Światło naturalne, czyli cichy sprzymierzeniec w zarządzaniu energią
W miarę możliwości warto zadbać też o łatwy dostęp do światła naturalnego. Aż 80 proc. osób potwierdza, że duża ilość światła dziennego przyczynia się do wzrostu efektywności ich pracy i kreatywności – czytamy w badaniu przeprowadzonym przez markę Domondo we współpracy z agencją Elephate. Dlatego przy remoncie lub aranżacji przestrzeni biurowej można rozważyć montaż płyt sufitowych oraz paneli ściennych o odpowiednich właściwościach odblaskowych.
- BMS a oszczędzanie energii w biurze
W dobrze zarządzanym energetycznie biurze można połączyć siłę natury z technologiami, tworząc system świetlny harmonizujący oświetlenie naturalne z rozwiązaniami energooszczędnymi. System automatyki budynkowej (BMS) zespolony ze stacją pogodową i czujnikami natężenia światła może włączać oświetlenie, gdy naturalne dzienne światło osiągnie wartość zbyt niską do pracy i odwrotnie – wyłączać sztuczne oświetlenie w godzinach dużego nasłonecznienia. Pozwoli to na zaoszczędzenie energii i stworzenie optymalnych warunków do pracy.
Sprawdź też: Jak oszczędzać energię w czasie kryzysu?
Krok 3: Nie generuj „pustych przebiegów” i skup się na oszczędzaniu w firmie dzięki BMS
Building Management System ma jednak dużo szersze zastosowania niż tylko zarządzanie oświetleniem w firmie. W praktyce można z jego pomocą zoptymalizować większość aspektów funkcjonowania budynku, generując tym samym konkretne oszczędności firmowe.
Automatyczne sterowanie urządzeniami czy ogrzewaniem oraz chłodzeniem ułatwi dopasowanie ich pracy do realnego czasu pracy przedsiębiorstwa. Wyeliminuje to takie praktyki jak na przykład ogrzewanie pustych przestrzeni biurowych w weekendy. Z drugiej strony pozwala on włączać niektóre maszyny i procesy np. w godzinach nocnych, aby optymalnie wykorzystywać taryfy wielostrefowe oferowane przez sprzedawców energii.
Co więcej, BMS pozwala dokładnie monitorować zużycie energii w firmie, co zapewnia przedsiębiorstwu pełen wgląd w aktualne, historyczne i prognozowane dane o konsumpcji. Taka wiedza przekłada się na możliwość znalezienia potencjalnych obszarów oszczędności poprzez eksploatację urządzeń i ich instalację w odpowiedni sposób.
Krok 4: „Ustaw się” na oszczędzanie energii w firmie
Sam zakup urządzeń energooszczędnych jest bardzo dobrym krokiem, jednak może okazać się niewystarczający, jeśli nie będzie szedł w parze z odpowiednim ich wykorzystaniem.
Mówi się, że diabeł tkwi w szczegółach, ale paradoksalnie, można w nich też znaleźć naprawdę dużo oszczędności w firmie. W pierwszej kolejności należy przyjrzeć się komputerom, drukarkom oraz innemu sprzętowi biurowemu i zoptymalizować ich ustawienia. Większość nowoczesnych urządzeń wyposażona jest w tryby „eko”, obniżające pobór energii elektrycznej bez utraty optymalnej wydajności urządzenia.
Dobrze jest zadbać o możliwie najbardziej statyczne wygaszacze ekranu i dostosowanie jasności wyświetlaczy do warunków oświetleniowych panujących w biurze. Zbyt duża jasność ekranu to nie tylko większy pobór prądu przez komputer, ale również szybciej męczący się wzrok i tym samym obniżenie wydajności pracy w firmie. Ponadto należy pamiętać, że im bardziej obciążony zadaniami jest komputer, tym więcej energii zużywa. Dlatego warto zastanowić się, jakie aplikacje faktycznie są potrzebne na firmowym sprzęcie.
Krok 5: Sprawdź termoizolację budynku
Niezawodny sposób na oszczędzanie w firmie oraz ograniczenie rachunków za ogrzewanie i chłodzenie siedziby to zapewnienie jej odpowiedniej termoizolacji, oraz zadbanie o szczelność okien i drzwi, także tych między pomieszczeniami.
We właściwie ocieplonych budynkach zimą ucieka mniej ciepłego powietrza, a latem mniej chłodnego. Tym samym z budżetu przedsiębiorstwa ucieka mniej pieniędzy. Przyjmuje się, że termomodernizacja pozwala obniżyć koszty ogrzewania i chłodzenia nawet o 30-35 proc.
Nie do pominięcia jest również wpływ takich działań na wydajność pracowników. Szacuje się, że przy spadku temperatury w biurze poniżej 21° C wydajność spada o 4 proc. Z kolei upały powyżej 30° C w miejscu pracy to wydajność niższa o 6 proc. Z reguły budynki po właściwie przeprowadzonej termomodernizacji charakteryzują się też lepszą izolacją od hałasu z zewnątrz, co również wpływa korzystnie na poziom komfortu i wydajność osób pracujących wewnątrz.
Krok 6: Podejdź nieszablonowo do godzin pracy firmy
Rozwiązaniem, do którego wiele firm wciąż podchodzi z dużą rezerwą, ale stwarzającym ciekawe perspektywy, jest eksperymentowanie z wymiarem godzin oraz czasem pracy w firmie.
Obiecujący przykład dał japoński oddział firmy Microsoft, wprowadzając testowo na okres jednego miesiąca czterodniowy tydzień pracy dla 2300 swoich pracowników. Efekt przerósł chyba najśmielsze oczekiwania: szacowana produktywność wrosła o około 40 proc. w porównaniu do tego samego okresu poprzedniego roku, a zużycie energii elektrycznej zostało obniżone o 23 proc.
Oczywiście zmiana czasu pracy nie musi obowiązywać przez cały rok. Można zaplanować ją na miesiące o stosunkowo niskiej intensywności pracy, na przykład w sezonie urlopowym. W ten sposób zoptymalizuje się wydatki na klimatyzację i inne koszty związane z funkcjonowaniem biura, a jednocześnie da pracownikom więcej czasu na naładowanie własnych akumulatorów przed okresem większych wyzwań zawodowych.
Przeczytaj też: Biuro gdziekolwiek – praca zdalna z Orange dla Firm
Krok 7: Wykorzystaj OZE i zyskaj podwójne oszczędności dla firmy
Przy rosnących cenach energii elektrycznej jednym z najlepszych sposobów ograniczenia wydatków na nią jest możliwość samodzielnej jej produkcji. Jest to kierunek, którym już teraz podążają liderzy rynkowi.
Jak wynika z analizy działającej w sektorze energetycznym firmy Luneos, aż 90 proc. spółek tworzących indeks WIG20 inwestuje w odnawialne źródła energii lub korzysta z nich. Dla indeksu mWIG40 wskaźnik ten wynosi 65 proc., a dla tych sWIG80 niewiele mniej, bo 59 proc.
Własne źródła energii to nie tylko oszczędności dla firmy, ale warunek utrzymania konkurencyjności na rynku. Dlatego panele fotowoltaiczne dla działalności gospodarczych na dachach centrów logistycznych, zakładów produkcyjnych czy supermarketów przestają już dziwić.
Ciekawym rozwiązaniem są także opcje hybrydowe, łączące np. fotowoltaikę z wiatrakiem wertykalnym czy pompami ciepła. Jeśli dodamy do tego odpowiedni magazyn energii, możemy stworzyć system optymalizujący oszczędności energii praktycznie w całym przedsiębiorstwie. Pozwoli on bowiem ograniczyć nie tylko rachunki firmowe za korzystanie z parku maszynowego i urządzeń biurowych, ale również wydatki na ogrzewanie czy klimatyzację w firmie.
Nie zapominajmy ponadto o wizerunkowym aspekcie takich działań: przedsiębiorstwo szeroko korzystające z OZE podnosi swój prestiż, budując obraz nowoczesnego, świadomego ekologicznie partnera biznesowego.
To może Cię zainteresować: Jak oszczędzać energię w małych firmach?
Stwórz strategię i realizuj ją wspólnie z pracownikami, gromadząc oszczędności w firmie
Gdy przeanalizujemy różne źródła potencjalnych oszczędności w średniej i dużej firmie, zauważamy pewną prawidłowość – aby zyski z przeprowadzonych inwestycji były zauważalne, potrzebne jest spełnienie jeszcze dwóch warunków: stworzenie optymalnej strategii korzystania z nich oraz realizowanie tej strategii. Do tego niezbędna jest jasna komunikacja z pracownikami, niezależnie od stanowiska, jakie zajmują oni w organizacji.
W tym celu firma powinna przygotować klarowną i zrozumiałą dla wszystkich strategię oszczędzania energii firmowej, jasno określającą korzyści dla środowiska i pracowników płynące z proponowanych działań. Warto również pomyśleć o dodatkowych benefitach dla działów, które wyróżnią się najbardziej efektywną realizacją przyjętej strategii. Jasny komunikat, że część z zaoszczędzonych środków wróci do pracowników w określonej, namacalnej postaci, może być dodatkową motywacją do długofalowego realizowania przyjętej wspólnie strategii.
To, jak ważne jest zgranie rozwiązań technologicznych z „czynnikiem ludzkim”, potwierdza Krzysztof, właściciel ponad 300-osobowej firmy produkcyjno-handlowej:
– Wzrost cen energii elektrycznej oczywiście nie napawa optymizmem, ale ostatnie, co moim zdaniem powinno się robić, to oszczędzanie na pracownikach. Szczególnie że ci sami chętnie przenoszą nawyki związane z oszczędzaniem energii z domu do pracy. Jedyne, co trzeba zrobić, to zapewnić im taką możliwość i wskazać proste sposoby realizacji tych nawyków, nieutrudniające wykonywania obowiązków zawodowych. Doskonałym przykładem jest tak prosta inwestycja, jak listwy zasilające: wystarczy jedno dotknięcie przycisku, by zacząć generować oszczędności. Dodatkowo w pomieszczeniach socjalnych i innych wspólnych przestrzeniach naszej firmy umieszczone zostały krótkie instrukcje, jak w energooszczędny sposób korzystać ze znajdującego się tam wyposażenia.
– Nie wierzę za to w pozorne oszczędności, takie jak obniżanie temperatury w pomieszczeniach biurowych, licząc na to, że pracownicy tego nie zauważą. Kilka lat temu, paradoksalnie za namową konkurenta z branży, zdecydowałem się na termomodernizację naszej siedziby. Efekt? Niższe rachunki za eksploatację budynku praktycznie przez cały rok i mniej ludzi na chorobowym.
– Cieszę się również, że przy ostatniej modernizacji sprzętu komputerowego zdecydowaliśmy się wymienić komputery stacjonarne na nieco droższe laptopy: nie tylko są one mniej energożerne, ale również doskonale sprawdzają się przy konieczności pracy zdalnej.
Im większa organizacja, tym ważniejsze jest współgranie tych trzech filarów oszczędności energetycznych w firmie: inwestycji w odpowiednie rozwiązania, przygotowania precyzyjnej, obliczonej na lata strategii korzystania z nich oraz edukacji pracowników, umożliwiającej realizację tej strategii. Gdy te warunki zostaną spełnione, droga do odporności na zawirowania rynku energetycznego stanie się dużo mniej wyboista