Czy istnieje życie poza iOS i Androidem? – telefony z własnym systemem operacyjnym

Według danych serwisu Global Stats w maju 2020 roku 99,3% smartfonów na rynku wyposażonych jest w jeden z dwóch systemów operacyjnych – Android, którego udziały w rynku wynoszą ponad 72,5% oraz iOS, który obsługuje 26,8% urządzeń. Jak widać, dla pozostałych systemów operacyjnych pozostał naprawdę niewielki kawałek tego tortu.

 

Biorąc pod uwagę fakt, że liczbę smartfonów podaje się w miliardach, nawet niewielki ułamek tej wartości daje całkiem pokaźną sumę. Jak obecnie wygląda życie poza Androidem i iOS-em, jak wyglądało w przeszłości i czego można w tej kwestii spodziewać się w przyszłości?

Co to jest system operacyjny i jaki można wybrać?

Mówiąc w dużym uproszczeniu, system operacyjny to oprogramowanie, które służy do zarządzania urządzeniem, kontrolowania procesów i zainstalowanymi aplikacjami. Jest to więc nadrzędny w stosunku do innych programów software, od którego działania zależy w dużej mierze, jakie możliwości oferuje smartfon.

Przeczytaj też: iOS vs. Android – porównanie systemów operacyjnych smartfonów od Apple’a i Google’a

Obecnie na rynku dominuje Android, który jest wykorzystywany przez wielu producentów smartfonów. Na drugim miejscu jest iOS, który używany jest jedynie w urządzeniach mobilnych Apple’a.

System operacyjny KaiOS w klasycznym telefonie komórkowym

Jeśli wybór padnie na telefon z klawiaturą alfanumeryczną, najprawdopodobniej będzie on wyposażony w system operacyjny KaiOS. Szacuje się, że na świecie korzysta z niego 0,2% użytkowników. Jest on oparty na porzuconym w 2015 FirefoxOS, który miał obsługiwać również smartfony. KaiOS pojawił się na rynku w 2017 roku i obecnie można go spotkać w kilkudziesięciu telefonach o klasycznej konstrukcji.

Wśród urządzeń z oferty Orange na pewno warto wspomnieć takie modele jak Nokia 800 Tough, czy wiele urządzeń niezwykle popularnej marki wśród seniorów i mniej zaawansowanych użytkowników, czyli Maxcom.

Maxcom MS459 Harmony

Do największych zalet KaiOS można z całą pewnością zaliczyć obsługę sieci 4G LTE, dostęp do aplikacji dostosowanych do obsługi tradycyjną klawiaturą, a także bardzo wydajną optymalizację procesów i pracy baterii. Dzięki temu telefon na jednym ładowaniu może pracować nawet dwa tygodnie.

W kontekście systemów operacyjnych klasycznych telefonów warto wspomnieć jeszcze o firmie Nokia, która w niektórych swoich modelach, między innymi w nowej wersji Nokii 3310 3G, stosuje autorski system przygotowany w środowisku Java o nazwie Smart Feature OS. Jest on jednak wykorzystywany bardzo rzadko, a dodatkowo jest bardzo blisko spokrewniony z omawianym tu KaiOS.

Nokia 3310 3G

Duopol systemów operacyjnych – czy zawsze tak było?

Obecna sytuacja na rynku, w której dwa systemy operacyjne dominują, zgarniając niemal wszystkich konsumentów pozostałym systemom, trwa już od kilku lat. Jednak wcześniej panowała zdecydowanie większa konkurencja. Każdy producent chciał mieć własny system, często wręcz w różnych urządzeniach implementowano całkowicie inne funkcjonalności, więc nawet w obrębie jednej marki różnice między systemami operacyjnymi na telefonach były znaczne.

W sumie można oszacować, że od lat 80. pojawiły się dziesiątki, jeśli nie setki systemów operacyjnych. Większość z nich bardzo szybko porzucano na etapie testów, inne doczekały się nawet komercyjnej wersji i kilku aktualizacji, ale znikoma liczba zapisała się na dłużej w pamięci użytkowników.

Porzucając zamierzchłą przeszłość, warto wspomnieć o kilku systemach, które w swoim czasie cieszyły się dość sporą popularnością. Do tej kategorii na pewno trzeba zaliczyć:

• Symbian OS – system operacyjny opracowany przez firmę Symbian, której akcjonariuszami byli giganci rynku komórkowego przełomu XX i XXI wieku, czyli Ericsson, Nokia, Matsushita, Siemens, Sony Ericsson i Samsung.
  Rozkwit tego systemu przypadał na pierwszą dekadę XXI wieku i osiągnął szczyt w 2007 roku, kiedy ponad 73% telefonów na rynku korzystało z Symbian OS. Później jego znaczenie szybko malało. Było to powiązane silnie z upadkiem firmy Nokia, która w pewnym momencie całkowicie przejęła pracę nad systemem. Ostatnia aktualizacja miała miejsce w 2012 roku

 

• BlackBerry OS – autorski system firmy BlackBerry stosowany w telefonach, smartfonach i tabletach tego producenta. Zdobył wielką popularność w drugiej połowie pierwszej dekady XXI wieku. Szczytową popularność osiągnął w 2011 roku, kiedy to na rynku było 50 milionów smartfonów z BlackBerry OS. Szczególnie popularny był w USA, gdzie w pewnym momencie system miał nawet 50% udziałów w rynku.
  System jednak bardzo szybko stracił na znaczeniu. Ostatnia aktualizacja BlackBerry OS miała miejsce w 2013 roku. W tym samym roku firma pokazała następcę, czyli BlackBerry10. System nie jest jednak aktualizowany od 2018 roku, a na 2020 roku zapowiedziano koniec możliwości instalowania jakichkolwiek aplikacji na urządzeniach z tym OS-em. W szczytowym okresie BlackBerry 10 posiadało 7% rynku, w ostatnim roku sprzedaży urządzeń z tym systemem, czyli 2017, na około 430 milionów kupionych smartfonów zaledwie około 200 tysięcy miało zainstalowany BB10. To 0,046%.

 

• Windows Phone – w swoim czasie największy konkurent Androida i iOS. Na rynku pojawił się w 2010 roku i bardzo szybko zdobył licznych zwolenników. Uwagę zwracał przede wszystkim bardzo intuicyjny i prosty w obsłudze interface zbudowany z kafelków, które można było dowolnie konfigurować. Zachwycał też wydajnością – działał o wiele lepiej niż Android na smartfonie o podobnych parametrach. W 2012 udziały w rynku Windows Phone wynosiły ponad 15,5% (w tym samym czasie Android – ok. 22%, iOS – ok. 9,5%).
  Przez długi czas wydawało się, że rynek smartfonów podzieli się miedzy te trzy systemy, ale z powodu problemów firmy Nokia, która korzystała w swoich smartfonach z tego OS-a, również Windows Phone bardzo szybko zaczął tracić na popularności. Ostatnia aktualizacja miała miejsce w 2015 roku. Microsoft zaprezentował od razu następcę, czyli Windows 10 Mobile i każdy użytkownik Windows Phone mógł za darmo zaktualizować system do nowej wersji. Jednak następca nie osiągnął wielkiej popularności. Korzystało z niego zaledwie kilkanaście modeli telefonów. Wciąż jest wspierany, ale wykorzystuje się go głównie jako system operacyjny do niektórych modeli tabletów.

Przyszłość mobilnych systemów operacyjnych

Niektórzy przewidują, że w ciągu kilku najbliższych lat z rynku całkowicie znikną inne niż Android i iOS systemy operacyjne. Inni z kolei przekonują, że były już na rynku sytuacje dominacji jednego lub dwóch systemów, które zawsze kończyły się znacznym spadkiem ich popularności.

Kto może stać się nowym graczem na rynku mobilnych systemów operacyjnych? Na ten moment odpowiedź na to pytanie nasuwa się jedna – Huawei. Po konflikcie politycznym na linii Chiny-USA i wyłączeniu dostępu dla telefonów Huawei do usług Google’a chiński gigant musi bardzo szybko opracować dla nich alternatywy, a to z całą pewnością będzie wiązało się z opracowaniem nowego systemu operacyjnego. Bez wątpienia stworzonego na podobieństwo Androida.

Przeczytaj też: Telefony Huawei – poznaj serie smartfonów tej marki

Na rynku chińskim pojawiły się już smartfony z Harmony OS, ale nie zapowiedziano ich wprowadzenia poza Państwem Środka. Można więc przypuszczać, że system jest jeszcze w dużym stopniu niegotowy. Jednak biorąc pod uwagę silną pozycję Huawei na rynku smartfonów, w zasięgu producenta na pewno jest stworzenie OS-a, który będzie mógł konkurować z Androidem i iOS.