Procesor w telefonie – jakie znaczenie ma liczba i rodzaj rdzeni?

Do czego służy procesor i za co odpowiada? Czy większa liczba rdzeni zawsze oznacza lepszy procesor w smartfonie? Czym jest częstotliwość taktowania i jaka będzie odpowiednia? Sprawdź odpowiedzi na najważniejsze pytania o procesor w telefonie.

Do czego służy procesor i za co odpowiada?

Procesor jest niewielkim czipem – układem scalonym pełniącym funkcję centralnej jednostki obliczeniowej urządzeń elektronicznych, takich jak komputery, laptopy, tablety, smartfony i smartwatche. Procesor w telefonie wykonuje obliczenia oraz analizuje i przetwarza informacje, bez których urządzenie nie mogłoby działać. 

To swoisty mózg smartfona, który kontroluje przebieg wszystkich procesów, jakie w nim zachodzą. Procesor odpowiada więc m.in. za szybką i stabilną obsługę aplikacji oraz gier, a także w dużym stopniu wpływa na płynność odtwarzania multimediów. Jeśli jest zbyt słaby, telefon będzie zwalniać i zacinać się, zwłaszcza przy bardziej wymagających czynnościach.

Podsumowując, im lepszy procesor w smartfonie, tym wydajniej urządzenie działa i szybciej radzi sobie ze skomplikowanymi zadaniami. Procesor telefonu to obok pamięci RAM główny czynnik, od którego zależy płynność działania aplikacji i gier, a także multimediów i całego systemu operacyjnego. 

Przeczytaj również: Ile RAM-u w smartfonie potrzebujesz? Czym jest pamięć RAM i jak wpływa na działanie telefonu?>>

Co daje większa liczba rdzeni w procesorze telefonu?

Głównym elementem fizycznym procesora w telefonie jest rdzeń, w którym zachodzą operacje i procesy obliczeniowe. Pierwsze modele miały 1-rdzeniowy procesor, obecnie spotykany jedynie w części klasycznych telefonów komórkowych. Dziś praktycznie nie produkuje się też telefonów 2-rdzeniowych, a 4-rdzeniowy procesor w smartfonie to również rzadkość. Poza nielicznymi, najtańszymi modelami, współczesne telefony mają procesory 6- lub 8-rdzeniowe. 

Za co jednak odpowiada liczba rdzeni w procesorze i w jakim celu się ją zwiększa? Więcej rdzeni oznacza, że czip lepiej poradzi sobie z większą liczbą zadań i procesów jednocześnie, co ma znacznie zwłaszcza przy skomplikowanych aplikacjach, które działają wielowątkowo. Wielordzeniowy procesor sprawniej też przydziela dostępną moc obliczeniową do realizacji konkretnych zadań. 

Nie oznacza to jednak wcale, że 8-rdzeniowy procesor jest automatycznie lepszy od 6-rdzeniowego. Na przykład czip Apple A13 Bionic ma 6 rdzeni, lecz należy do najbardziej wydajnych procesorów dostępnych na rynku. Na wydajność procesora wpływa bowiem szereg innych czynników. 

Taktowanie procesora w telefonie

Jednym z kluczowych parametrów procesora w telefonie jest taktowanie, mierzone w gigahercach (GHz). Określa ono moc obliczeniową czipa. Im jest ona wyższa, tym lepiej dla wydajności smartfona. Na przykład maksymalna częstotliwość taktowania 2 GHz oznacza, że procesor może wykonać do dwóch miliardów podstawowych, jednostkowych operacji w ciągu sekundy. 

Najmocniejsze obecnie procesory w smartfonach – takie jak na przykład Snapdragon 8 Gen 1 (wyposażony jest w niego np. Xiaomi 12 Pro), Exynos 2200 (cała seria Samsung Galaxy S22) czy A15 Bionic (wszystkie wersje iPhone’a 13, a także iPhone SE 2022) – mają maksymalną częstotliwość taktowania nawet do 3,2GHz. Taka moc nie zawsze jest rzecz jasna niezbędna.

Przeczytaj również: Snapdragon, Bionic, Kirin, Exynos – porównanie procesorów w smartfonach>>

Jeśli telefon ma służyć przede wszystkim do komunikacji, mediów społecznościowych i przeglądania internetu, w zupełności wystarczy taktowanie na poziomie 1,8-2 GHz. Do płynnej obsługi zaawansowanych aplikacji graficznych, oglądania wideo w 4K oraz bardzo wymagających gier, warto jednak postawić na smartfon z procesorem o taktowaniu 2,4 GHz lub wyższym.

Rodzaje i układ rdzeni w procesorze telefonu

Istotny jest też układ i rodzaj zastosowanych rdzeni. Procesor w smartfonie najczęściej wyposażony jest w rdzenie o różnej częstotliwości taktowania i zużyciu energii, dzięki czemu pracuje wydajnie w zróżnicowanych okolicznościach. Przy najbardziej wymagających zadaniach (np. odtwarzaniu wideo w jakości Full HD lub 4K, czy graniu w gry), telefon wykorzystuje najmocniejsze rdzenie. Z kolei do prostszych zadań używa rdzeni o niższym taktowaniu, co pozwala oszczędzać baterię. 

Przy 8-rdzeniowych procesorach zwykle występowała konfiguracja 4+4 lub 2+6 (rdzenie o większej mocy + rdzenie słabsze). Coraz częściej wykorzystuje się jednak aż 3 rodzaje rdzeni w procesorze telefonu (układy 1+3+4 oraz 2+2+4). 

Najczęściej spotykane są obecnie rdzenie Cortex frimy ARM, chociaż niektórzy producenci (np. Apple, Samsung i niekiedy Qualcomm) dodatkowo je modyfikują. Podobnie jak w przypadku innych podzespołów, nowsze generacje rdzeni pracują sprawniej niż starsze. Do grupy najwydajniejszych rdzeni należą między innymi Cortex X2 i Cortex-A710.

Procesory poszczególnych producentów różnią się jednak nie tylko konfiguracją, typem rdzeni i maksymalnym taktowaniem. Coraz większą rolę odgrywają dodatkowe technologie, które mają poprawić pracę czipów, zwłaszcza te odpowiadające za sztuczną inteligencję.

Obecnie wielu producentów podaje w przypadku topowych smartfonów proces technologiczny (litograficzny), podawany w nanometrach. Zasadniczo im niższa litografia, tym bardziej zaawansowany technologicznie i bardziej energooszczędny jest procesor. Topowe procesory mobilne mają obecnie litografię 4 lub 5 nm.