Jak to się zaczęło, czyli historia internetu

Dziś używamy go przede wszystkim do pracy i rozrywki. A kiedyś? Początkowo internet miał być narzędziem służącym złamaniu rywala podczas przewidywanej III wojny światowej. Kto wynalazł internet? Jakie były początki internetu w Polsce i co sprawiło, że stał się bardziej ogólnodostępny? Przedstawiamy historię internetu w skrócie.

Obecnie nie wyobrażamy sobie życia bez stałego dostępu do internetu. Urodzeni przed transformacją ustrojową pamiętają jednak czasy, kiedy korzystanie z niego nie było tak łatwe.

Z rozrzewnieniem (i pewną dozą irytacji) przypominają sobie uporczywe, nierzadko zakończone niepowodzeniem próby podłączenia się do domowej sieci. Lub też… jej całkowity brak.

Początki internetu – (zimna) wojna na informacje

Historia internetu zaczęła się od… ARPANET-u, czyli sieci stworzonej przez organizację ARPA (Advanced Research Project Agency). Agencja powstała w 1958 r. z inicjatywy prezydenta USA Dwighta Eisenhowera i miała na celu prowadzenie projektów naukowych służących celom militarnym skierowanym głównie przeciwko Związkowi Radzieckiemu.

W organizacji od 1962 r. działał Joseph Licklider, który stanął na czele jednostki IPTO (Information Process Techniques Office). Głównym zadaniem IPTO było połączenie komputerów kilku jednostek amerykańskich bez wyraźnego ośrodka centralnego. Chodziło o to, by w razie uszkodzenia pewnej jej części (lub w przypadku zajęcia jej przez przeciwnika) sieć nadal mogła funkcjonować.

Warto podkreślić, że Licklider już w 1959 r. opublikował pracę pt. Man-Computer Symbiosis, którą uważa się za kluczową w rozwoju idei sieci. W 1963 r. – już jako członek ARPA – dostrzegł potrzebę (i możliwość) stworzenia sieci o znacznie większym zasięgu niż tylko pomiędzy kilkoma punktami w USA. Opisał tę ideę w notatkach skierowanych do swoich współpracowników w ARPA.

Przeczytaj też: Historia internetu w punktach – dla dzieci i dorosłych >>

Jak powstał internet? Paul Baran i jego zasada „gorącego kartofla”

Paul Baran, badacz polskiego pochodzenia – urodzony w Grodnie, które leżało wtedy w granicach naszego kraju – pracował w latach 50. i 60. w amerykańskim think-tanku RAND (Research and Development). Jego zadaniem było m.in. wymyślenie sposobu transmisji danych między siecią komputerów.

W 1961 r. Baran wymyślił więc metodę zwaną komutacją pakietów. Sam badacz w opublikowanych na ten temat memorandach nazywał ją zasadą „gorącego kartofla”. Zasadę można opisać następująco: węzeł sieci, po otrzymaniu pakietu danych, wysyłał je do adresu znajdującego się w nagłówku. Jeśli adres był niedostępny (np. sieć była przeciążona lub adres nie był na bezpośredniej linii kontaktu), wówczas dane były przesyłane dalej do kolejnego celu, aż do skutku.

Na pytanie: kto wynalazł internet, można więc, przynajmniej częściowo, odpowiedzieć nazwiskiem polskiego naukowca. Zasada komutacji pakietów jest bowiem używana do tej pory i pozwala na automatyzację transmisji danych.

Nazwiska do zapamiętania:

Joseph Licklider – amerykański naukowiec, który stworzył system zdecentralizowanej sieci ARPANET, uznawanej za zaczątek obecnego internetu.

Fot. za: upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/66/J._C._R._Licklider.jpg

Paul Baran – badacz polskiego pochodzenia; wymyślił zasadę komutacji pakietów, wykorzystywaną do dziś w funkcjonowaniu sieci.

Fot. za: en.wikipedia.org/wiki/File:Paul_Baran.jpg

Historia internetu – ciąg dalszy, czyli rozwój sieci

Pierwsze węzły sieci ARPANET powstały w 1969 r. i tę datę uznaje się za początki internetu. Węzły znajdowały się w 4 jednostkach amerykańskich – na Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles, później także w dwóch kolejnych miastach w Kalifornii i jeden w Salt Lake City. Wtedy też wysłano pierwsze dane z jednego węzła do drugiego. W następnym roku sieć powiększyła się o następne węzły.

W 1970 r. powstała także sieć w Wielkiej Brytanii, a rok później kolejna w Stanach Zjednoczonych – Merit Network. W tym czasie powstała także pierwsza poczta elektroniczna i został wysłany pierwszy e-mail. Jego autorem był Raymond Tomlinson, a adresatem… on sam. Treści maila niestety nikt już nie pamięta, prawdopodobnie był to ciąg przypadkowych liter.

W 1973 r. ARPANET staje się już siecią międzynarodową (dociera m.in. do Norwegii), ale nie rozwija się tak szybko, jak obserwujemy to teraz. Przez niemal dekadę powstało zaledwie 100 węzłów sieciowych.

Ważnym wydarzeniem było powstanie Usenetu, czyli systemu grup dyskusyjnych. Obecnie jest raczej systemem nieużywanym, ale na pewno położył podwaliny pod współczesne sieci społecznościowe. Miał też duży wpływ na egalitaryzację internetu – sieć stała się bardziej „ludzka”, zaczęła spełniać potrzeby użytkowników.

World Wide Web – początek stron WWW i pierwsza przeglądarka internetowa

W czerwcu 1991 r. Tim Berners-Lee przedstawił innowacyjny projekt – bazy danych i system informacyjny oparty na dokumentach tekstowych z aktywnymi odnośnikami (hiperłączami). Strony WWW – bo o nich mowa – stały się obok poczty elektronicznej i Usenetu najważniejszą usługą w sieci. Ich debiut datuje się na sierpień 1991 r.

Pierwszą (prymitywną) wyszukiwarką internetową dla stron WWW był W3Catalog, który powstał w 1993 r. Funkcjonalności prawdziwej wyszukiwarki – nie jedynie agregatu wyników wyszukiwania innych serwisów – miał Lycos, pierwsza przeglądarka internetowa z prawdziwego zdarzenia. Najpopularniejsza obecnie wyszukiwarka, czyli Google, miała swoją premierę w 1998 r.

Przeczytaj też: Szybkość internetu – co to tak naprawdę znaczy? >>

Początki internetu w Polsce

Warszawa, Wydział Fizyki UW przy ul. Hożej – to stamtąd w 1991 r. wysłano pierwszą wiadomość mailową w Polsce. I właśnie tę datę uważa się za początek funkcjonowania sieci w naszym kraju. Na początku prędkości były zdecydowanie niższe niż te, którymi dysponujemy obecnie, bo osiągały… mniej niż 10 kb/s.

W tym czasie jednak takie wyniki nikogo nie irytowały, bowiem sieć była używana tylko w nielicznych instytucjach państwowych i w niektórych firmach, w bardzo ograniczonym zakresie. W 1996 r. nastąpił jednak przełom i Telekomunikacja Polska umożliwiła połączenie z siecią za pomocą modemu telefonicznego.

Modem Neostrady; za: commons.wikimedia.org/wiki/File:Modem_Sagem_Fast_800-neostrada.jpg

Pod koniec lat 90. coraz chętniej korzystano z tej usługi. Była ona jednak ograniczona wysokimi kosztami (29 groszy naliczane co 3 minuty), co prowadziło do popularyzacji kafejek internetowych. W 2000 r. pojawiła się Neostrada (jeszcze wciąż droga) oraz usługa WAP dostępna na telefonach komórkowych, która była namiastką mobilnego internetu. Na szczęście już w 2004 r. ceny spadły, co spowodowało olbrzymi wzrost zamówień modemów.

Światłowód i zawrotne prędkości internetu

Dziś trudno sobie wyobrazić życie bez dostępu do internetu – tym bardziej, że możemy korzystać z bardzo dużych prędkości. Przykładowo w ofercie Orange możesz doświadczyć prędkości pobierania danych nawet… do 1Gb/s! Zapewnia to rozwijana od lat technologia światłowodowa, w której nośnikiem informacji jest fala świetlna.

Przeczytaj też: 10 najczęściej zadawanych pytań o internet światłowodowy >>

Warto też pamiętać, że obecnie z internetem łączą się nie tylko nasze komputery, lecz także smartfony, telewizory, domowe kamery, a nawet lodówki czy pralki. W kolejnych latach niezawodny, szybki i stabilny internet będzie więc odgrywał coraz większą rolę w naszym życiu.

Pamiętaj, że równolegle z rozwojem internetu stacjonarnego rozwijała się także sieć mobilna. Jeśli chcesz poznać kilka ciekawostek na ten temat, przeczytaj: Od 1G do 5G, czyli historia technologii mobilnej >>

A jeśli chcesz korzystać z szybkiego internetu światłowodowego, sprawdź naszą ofertę. Ze światłowodu możesz korzystać też w pakiecie z telewizją, a nawet w pakiecie z telewizją, abonamentem komórkowym i telefonem domowym w Orange Love.