Na czas pandemii COVID-19 zarówno szkoły, jak i biura przeniosły się do domów. I chociaż początkowo prawie nikt nie przypuszczał, że ta sytuacja potrwa dłużej niż kilka tygodni, to obecnie nic nie wskazuje na to, żeby miała się szybko skończyć. Jeśli czujesz, że praca w domu Cię męczy albo Twoje dzieci wciąż narzekają na tę sytuację, przeczytaj, jak lepiej zorganizować pracę i naukę zdalną podczas pandemii koronawirusa. Nie wiadomo, kiedy świat wróci do normy, warto więc skorzystać z naszych porad, które mogą zwiększyć komfort życia wszystkich domowników.

Z tekstu dowiesz się:

• jakie są zalety i wady zdalnego nauczania,
• jak motywować dzieci do nauki zdalnej,
• jak zorganizować pracę w domu,
• jakich zasad przestrzegać, aby wszyscy członkowie rodziny czuli się dobrze w czasie nauki i pracy zdalnej.

Programy do nauki zdalnej, których używają nauczyciele, z reguły sprawdzają się dobrze. Przynajmniej na tyle, na ile mogą – w końcu są obecnie jedyną bezpieczną alternatywą dla tradycyjnej nauki w szkole. Niezależnie od tego, jak długo jeszcze potrwają nauka i praca zdalna, warto jak najlepiej zorganizować sobie ten czas.

Zalety i wady zdalnego nauczania

Każdy uczeń i rodzic zdążyli się już przekonać, co to znaczy nauka zdalna. Niezależnie od tego, czy Twoja pociecha ją lubi, czy nie, domowa szkoła ma swoje zalety. Poza oczywistą, czyli zmniejszeniem ryzyka zarażenia koronawirusem w czasie pandemii, można wymienić także inne:

• Oszczędność czasu – starsze dzieci nie muszą dojeżdżać do szkoły, co dla wielu z nich jest sporą oszczędnością czasu – szczególnie jeśli mieszkają dość daleko. W przypadku maluchów zyskują rodzice, gdyż nie ma potrzeby codziennego zawożenia i przywożenia pociech.
• Mniejsze wydatki – chociaż szkoła w domu wymaga od niektórych rodziców nakładów finansowych związanych z kupnem sprzętu do nauki zdalnej, może też oznaczać oszczędności. Zmniejszają się koszty biletów na komunikację miejską czy paliwo, które przed pandemią było zużywane na podwożenie dziecka do szkoły.
• Nowe, atrakcyjne dla dzieci formy nauki – nowoczesne narzędzia zdalnego nauczania, które wykorzystują nauczyciele, mogą stanowić dla dzieci angażującą rozrywkę połączoną z nauką. Wystarczy, że nauczyciel ma dobre pomysły i umie przekazać dzieciom wiedzę za pośrednictwem internetu równie dobrze, co w realnej klasie.

Nauka zdalna ma też wady. Niektóre z nich można zniwelować dzięki odpowiedniemu podejściu – dziecka oraz Twojego jako rodzica:

• Ryzyko uzależnienia od komputera – jeśli po kilku godzinach nauki zdalnej Twoje dziecko zasiada do ulubionej gry lub loguje się na portalu społecznościowym, zatroszcz się o jego kondycję psychiczną. Młode osoby łatwo popadają w uzależnienie.
• Zły wpływ wielogodzinnego siedzenia przed komputerem na zdrowie – nadmierna liczba godzin spędzona przed ekranem może skutkować wadami wzroku u dzieci albo nieprawidłową postawą ciała. Zadbaj o to, aby dziecko miało wygodne krzesło, biurko i aby nie przesiadywało przez komputerem lub ze smartfonem w dłoni poza wyznaczonymi przez Ciebie godzinami. Nieocenioną pomocą będzie też domowa aktywność fizyczna.
• Pokusa niesamodzielnego wykonywania zadań – lekcje przez internet sprzyjają ściąganiu z internetu. To oczywiście nie przyniesie dziecku żadnej korzyści oprócz ewentualnej piątki ze sprawdzianu. Porozmawiaj z pociechą i przekonaj ją, że lepiej dostać słabszy stopień, ale rozwiązać zadania samodzielnie.
• Brak bezpośredniego kontaktu z rówieśnikami – nawet jeśli dogadujesz się świetnie ze swoim dzieckiem, ono tęskni za spotkaniami z kolegami i koleżankami ze szkoły. Remedium na to mogą być spotkania online. Mogą się odbyć po lekcjach, np. na platformie, którą na co dzień dzieci wykorzystują do kontaktu z nauczycielem. Rozmowa i zabawa na Teamsach czy Zoomie to może nie to samo, co na boisku, ale interakcja pomiędzy dziećmi jest dobra w każdej postaci.
• Brak bezpośredniego kontaktu z nauczycielem – w razie trudności z nauką dziecko nie może po prostu poprosić go o pomoc. Spróbuj samodzielnie wyjaśnić dziecku niezrozumiałe dla niego kwestie albo skontaktuj się z nauczycielem. Zaangażowany wychowawca z pewnością nie odmówi uczniowi krótkiego spotkania online po lekcjach.
• Trudności z rozgraniczeniem czasu na naukę i odpoczynek – jeśli Twoje dziecko rozprasza się podczas odrabiania lekcji (a o to nietrudno, gdy naukę przerywa np. dźwięk powiadomień z serwisów społecznościowych), to zadania zajmują znacznie więcej czasu, niż powinny.

Motywacja do nauki zdalnej – jak pomóc dziecku w skupieniu?

Dziecko nie może traktować zdalnych lekcji inaczej niż prawdziwej nauki, ponieważ nie wiadomo, ile czasu potrwa taka sytuacja. Dlatego też właściwa motywacja do nauki zdalnej jest niezbędna, aby dziecko nie opuściło się w nauce z powodu przeniesienia szkoły do domu.

Zadbaj o aspekty opisane poniżej:

• Odpowiednie miejsce do nauki – może to być osobny pokój lub kącik; najważniejsze są cisza, odpowiednie biurko, krzesło i oczywiście sprzęt do nauki zdalnej.
• Higiena pracy – zachęć dziecko do planowania przerw w nauce. Ważne, aby nie przeznaczać ich na przeglądanie internetu; znacznie korzystniej będzie odejść na chwilę od komputera.
• Organizacja czasu dziecka i pomoc w planowaniu pracy – wspólnie ustalcie limity korzystania z komputera i czas na odrabianie lekcji. Zaplanujcie na wieczór granie w planszówki lub wspólne rysowanie.
• Dobry przykład – jeśli i Tobie zdarza się pracować na home office dłużej niż 8 godzin, nałóż limit korzystania z komputera także na siebie. Dzięki temu dasz dziecku najlepszy przykład sumienności i terminowości.
• Kontrola treści przeglądanych w internecie przez dziecko – każdy ma prawo do prywatności, ale bez Twojej opieki dziecku w sieci może zwyczajnie stać się krzywda. Pornografia, wulgarne treści i inne niebezpieczeństwa warto kontrolować, np. za pomocą blokady rodzicielskiej na komputerze i telefonie.
• Wsparcie bez krytyki – pamiętaj, że sytuacja związana z pandemią jest trudna dla nas wszystkich. Dlatego nie krytykuj dziecka, jeśli będzie miało słabszy dzień i nie wywiąże się na czas ze swoich obowiązków. Wspólnie ustalcie, jak radzić sobie podczas gorszych dni.

Praca zdalna – jak się zorganizować?

Wiesz dobrze, że dziecko potrzebuje wygodnego miejsca do nauki. Ale czy równie mocno skupiasz się na własnym komforcie? Siedzenie na kanapie z laptopem na kolanach sprawdzi się na dwudniowym home office, ale niestety nie na dłuższą metę, nawet jeśli teraz wydaje Ci się, że właśnie tak jest najwygodniej. Zadbaj o kilka ważnych kwestii, aby czuć się lepiej fizycznie i psychicznie:

• Organizacja miejsca – biurko lub stół i wygodne krzesło, najlepiej w osobnym pokoju, to najlepszy sposób na efektywną pracę w domu.
• Ergonomia pracy przy komputerze – pamiętaj, że ekran powinien znajdować się minimum 40 cm na wprost od Twojej twarzy. Pochylanie czy zadzieranie głowy mogą być przyczyną bólu karku i wad postawy.
• Oświetlenie – zadbaj o to, aby na mieć nie tylko dobre górne światło, ale także lampkę. Praca w zbyt ciemnym pomieszczeniu powoduje zmęczenie oczu i może być przyczyną bólu głowy.
• Porządek – nic tak nie rozprasza w trakcie pracy jak porozrzucane papiery lub dziecięce zabawki lub inne przedmioty codziennego użytku w miejscu pracy.
• Ustalenie godzin pracy – nawet jeśli szef nie wymaga od Ciebie bycia online od 9 do 17, w miarę możliwości trzymaj się stałych pór rozpoczęcia i zakończenia wszystkich zadań. Dzięki temu Twoja praca będzie efektywna, a wieczory… miłe i rodzinne!
• Gadżety (np. podstawka pod komputer lub na stopy) – nie są konieczne, ale wielu osobom znacznie poprawiają komfort pracy.
• Regularne przerwy – Twoja praca będzie znacznie bardziej efektywna, jeśli raz na godzinę wstaniesz i oderwiesz na chwilę wzrok od monitora. Jeśli masz kłopot z robieniem przerw, wypróbuj jedną z dostępnych w internecie aplikacji.
• Niewykonywanie prac domowych w godzinach pracy – pranie czy sprzątanie z pewnością mogą zaczekać, aż wykonasz wszystkie obowiązki służbowe. Nie przejmuj się nimi przed ustaloną godziną zakończenia pracy, a Twoja efektywność będzie na znacznie wyższym poziomie.

Praca zdalna a dziecko w domu – jak sobie poradzić?

Nauka zdalna jest tak samo ważna jak stacjonarna – i domownicy powinni o tym pamiętać. Aby każdy mógł efektywnie wykonywać swoje zadania, przyjmijcie kilka wspólnych zasad:

• Podział domu na strefy nauki, pracy i zabawy – jeśli to oczywiście możliwe.
• Lista możliwych aktywności – pomocne, gdy rodzic musi jeszcze pracować, a dziecko się nudzi.
• Plan dnia – warto zrobić to wspólnie i podzielić aktywności na te, które dzieci i rodzice wykonują osobno i razem.
• Podział obowiązków domowych – wiele prac, takich jak ścielenie własnego łóżka czy wyciąganie naczyń ze zmywarki, może zrobić samodzielnie nawet kilkulatek. Dzięki podziałowi obowiązków na wszystkich członków rodziny dziecko będzie się czuło ważną częścią domowej wspólnoty.
• Wspólne spędzanie czasu – pomimo ograniczonych możliwości wychodzenia z domu jest mnóstwo rzeczy, które możecie robić razem wieczorami, np. granie w gry planszowe czy gotowanie.
• Ustalenie wspólnych i osobnych przerw w trakcie nauki i pracy – w przypadku starszych dzieci nie musicie spędzać całego wolnego czasu razem. Zostaw synowi lub córce miejsce na własne aktywności, ale zaplanuj też te wspólne.
• Wspólna aktywność fizyczną dziecka i rodziców – nie zapominaj o sporcie! Chociaż w dobie pandemii możliwości są ograniczone, warto raz na jakiś czas zaprosić dziecko do wspólnego pilatesu czy rodzinnego spaceru po lesie.
• Wspólne posiłki – nic tak nie jednoczy, jak rodzinny posiłek. Teraz, gdy wszyscy są w domu, nie musicie już czekać z nim do wieczora.

Zobacz także nasze pomysły na kreatywne zabawy w domu dla dzieci.

Organizacja pracy i nauki zdalnej pod jednym dachem to niełatwe zadanie – szczególnie jeśli taka sytuacja przeciąga się na kolejne tygodnie i miesiące. Warto jednak podjąć wyzwanie i spróbować coś zmienić, bo skorzystają na tym wszyscy członkowie rodziny.